TUTARLILIK

Üniversitede üçüncü yılıydı Nihal’in. İlk gün yanına oturduğu kız şu an en yakın arkadaşıydı. Ne kadar çabuk geçmişti zaman. Birbirlerine yakın olduklarını düşünürlerdi. Biri diğerinin yanında olmadığında ‘ekürin nerde’ derlerdi. Ayrılmaz ikili gibi olmuşlardı. İkisi de başka şehirlerden gelmişlerdi, ailelerinden ayrılarak geliyorlardı, bir araya geldiklerindeyse birbirlerine kapı olmuşlardı.

Birinin canı sıkıldığında diğeri yanında olurdu, olmalıydı değil mi?

Biri yalnız kaldığında diğeri ona kapı değil miydi?

En azından Nihal öyle sanıyordu.

İnsan zanneder, beklentiye girer bu nedenle yanılır…

Peki hiç karşımıza çıkan insanı irdeliyor muyuz?

Davranışları gerçek mi?

Tutarlı mı?

Nihal düşünüyordu; üç yıl boyunca bu kadar yakın davranırken, neden gerçekten ihtiyacı olduğunda yanında olmuyordu?

Burada bir tutarsızlık yok muydu?

Merak ediyordu; bu dostluk Ebru için de bu kadar önemli miydi?

Bir süre kenara çekildi ve tepkisiz kaldı. Ve fark etti ki ne yazık ki haklıydı… 

Bu kadar yakın oldukları dostluk bir kaç gün içinde bitivermişti. Şaşkındı. Sonradan Ebru’nun davranışlarındaki tutarsızlığı kabul etti. Çünkü bir insan tutarlıysa güvenilirdi. Mezun olduğu ilk yıl işe girdi Nihal. İş yerinden kendisine teklif gelmişti, tecrübesiz olduğunu ve hata yapabileceğini söylemişti ama her şeyi öğreteceklerini söylemişlerdi. Kabul etti, üç ay ücretsiz çalıştı tecrübesizliğinden dolayı, yeni yeni öğrendiği işte hatalar yapıyor ama yanlış yapmamak için çok çabalıyordu. Buna rağmen hatalarından dolayı bir gün fena azar yediğinde fark etti…

Bu davranış bir yerden tanıdık geliyordu…

Burada yine bir tutarsızlık vardı.

Sahi tutarlılık ne demekti?

Güvenle bir ilişkisi var mıydı?

Birine nasıl güvenilir veya nasıl güvenilmez?

İnsan güvenmek ister. Bunun için tutarlılık arar. Herhangi bir davranışta sürekliliğe ihtiyaç vardır o güven için. Herhangi bir duruma göre, herhangi bir zamana göre değişmemesi gerekir. Bir manav aynı kalitede ürünleri sattığı sürece müşteri ona güvenip rahatça alışveriş yapabilir. Hatta başkalarını yönlendirebilir. Bir kişi davranışları öncekiyle sonraki tutarlı olduğu müddetçe güvenilir bir insandır.

İnsan bir iş yerine, ilişkide olduğu kişiye veya duyduğu bir bilgiye güvenmek ister. İnsan aslında güvenmek için hep tutarlılık arar. Gerçek olup olmadığını bilmek ister. Zamana mekana, kişiye göre değişmeyen bir zemin ister...

Zamanında irdelemeden karşısındakine inandığında başına gelenlerden ders almamış mıydı?

Düşündü… Tutarlıydı :)